سامانه انتشار اطلاعات حمایتهای بنیاد ملی علم ایران با هدف تسهیل و تسریع دسترسی مخاطبین صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران کشور به گزارشهای عملکردی این نهاد و همسو با سند شفافیت که ارایه و دسترسی آزاد مخاطبین و کاربران به اطلاعات را در نظر دارد در اسفند ماه 1401 راه اندازی شد.
منبع اطلاعاتی این سامانه، «سامانه مدیریت پژوهش کایپر» صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران کشور میباشد.
بانک اطلاعات سامانه به عنوان مولفه حیاتی آن با استفاده از یک فرآیند کوچک و سفارشی شده از سامانه منبع استخراج، تبدیل و بارگذاری (Extract-Transform-Load) میشود. فرآیند همگام سازی به صورت زمانبندی شده (هر نیمه شب) انجام میشود. به عنوان مثال اگر طرحی در سامانه پژوهشی صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران کشور دریافت و یا مصوب شود اطلاعات آن به صورت خودکار در روز بعد در این سامانه منعکس خواهد شد. آخرین همگام سازی با سامانه پژوهشی صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران کشور ۱۴۰۲/۱/۱۱ بوده است.
صندوق: صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران کشور وابسته به معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری میباشد. عنوان صندوق قرار است با مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی به "بنیاد ملی علم ایران" تغییر نماید.
کمیته تخصصی صندوق: متشکل از پژوهشگران و فناوران برجسته کشور دارای سوابق درخشان علمی و اجرایی با حکم رئیس هیئت امنا منصوب میشوند. همه طرحهای صندوق قبل از تصویب در کمیته تخصصی در کارگروه مرتبط بررسی میشوند.
کارگروه: از مجموعههای مشورتی و تخصصی صندوق است که اعضای آن از میان متخصصان و صاحب نظران علمی و پژوهشی آشنا با زمینه تخصصی کارگروه، با حکم رئیس صندوق منصوب و ارزیابی اولیه طرح را به عهده دارد.
پژوهشگر: به شخص حقیقی و حقوقی اطلاق میشود که دارای دانش، تجربه و مدارج علمی و دستاوردهای پژوهشی و یا فناورانه بوده و صلاحیت علمی وی به تایید کمیته تخصصی صندوق رسیده باشد.
طرح پژوهشی: طرح تحقیقاتی است که توسط عضو هیئت علمی تمام وقت دارای حکم کارگزینی مورد تأیید وزارت علوم، تحقیقات و فناوری یا وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ارائه میشود.
طرحهای مصوب: پیشنهادهای دریافتی از پژوهشگران که در کارگروهها بررسی و مورد ارزیابی داوران قرار گرفتهاند و واجد شرایط حمایت تشخیص داده شد.
طرحهای تصویب نشده: پیشنهادهای دریافتی از پژوهشگران که در کارگروهها بررسی و مورد ارزیابی داوران قرار گرفتهاند ولی شاخصهای کمی و کیفی حمایت از طرح مصوب را نداشتهاند.
طرح رساله دکتری: پروژه تحقیقاتی دانشجویان دکتری که باید درباره موضوعی مرتبط با رشته و گرایش تحصیلی شان باشد.
طرح پسادکتری: دوره معین پژوهشی که طی آن پژوهشگران مستعد جوان پس از اخذ مدرک دکتری تحت نظارت یک هیئت علمی برجسته علمی و صاحب تجربه تحقیقاتی به کارتحقیقاتی میپردازند.
طرح گرنت: اعتبار پژوهشی که در قالب طرح به پژوهشگران عضو هیئت علمی دانشگاهها و مراکز پژوهشی کشور دارای توانمندیهای پژوهشی ویژه با هدف کمک به ایجاد ظرفیتهای علمی و فناوری جدید در قالب ضوابط مرتبط اعطاء میشود.
طرح کرسی: اعتبار پژوهشی است که به پژوهشگران عضو هیئت علمی دانشگاهها و مراکز پژوهشی کشور با مرتبه استاد تمام،دارای سوابق پژوهشی درخشان در سطوح ملی و بین المللی و دارای حداقل یک طرح خاتمه یافته موفق در صندوق با هدف حل مسائل اساسی کشور یا نظریه پردازی در حوزههای بنیادی به دو صورت فردی یا گروهی از نوع ملی یا بین المللی اعطا میشود. همچنین کرسی جوان به اساتید زیر 45 سال با مرتبه حداقل دانشیاری با توانمندی ویژه اعطا میشود.
نکته: در یک بازه زمانی حمایت از برگزاری همایشهای علمی توسط صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران کشور انجام شده است و در حال حاضر حمایت از همایشها در برنامه صندوق نیست.
صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران کشور از سال 1382 با تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی فعالیت خود را آغاز کرد. ضرورت حمایت از پژوهشگران و فناوران کشور همواره مورد توجه سیاستگذاران کشورمان بوده است؛ چنانکه پیش از تشکیل این صندوق، شورایی بنام شورای پژوهشهای علمی کشور نیز زیر نظر معاون اول رییسجمهور، ایده تشویق و حمایت از پژوهشگران و فناوران کشور را مورد توجه قرار داده بود. هدف اصلی از تشکیل صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران کشور در واقع ایفای وظایف بنیاد ملی علم ایران بوده است. صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران کشور در مدت فعالیت بیش از یک دهه خود اقدامهای مؤثری را در حمایت از پژوهشگران و فناوران کشور انجام داده است؛ در حال حاضر این صندوق با بیش از بیست و شش هزار عضو هیأت علمی دانشگاهها و مراکز علمی و پژوهشی مرتبط است. عمده فعالیتهای این صندوق در حوزههای: حمایت از طرحهای پژوهشی، پسادکتری، ثبت اختراعات، کرسی پژوهشی، پژوهانه (گرنت) و حمایت از ایجاد و توسعه مراکز نوآوری، انجام میگیرد.
مهمترین عامل تأثیرگذار در فعالیتهای صندوق، حمایتهای مقام معظم رهبری و تأکید معظمله بر ادامه فعالیت صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران کشور در سالهای نخست تأسیس بوده است. استقبال دانشگاهیان و پژوهشگران از اقدامات حمایتی، ضرورت توسعه فعالیتهای صندوق را دوچندان ساخته است. در حال حاضر صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران کشور توزیع جغرافیایی عادلانه امکانات حمایتی خود در شهرستانها را با جدیت پیگیری میکند؛ زیرا معتقد است که مراکز پژوهشی و دانشگاههای شهرستانها نیز میبایست از امکانات این صندوق همانند دانشگاهیان مقیم تهران بهرهمند شوند.
پيشنهادهاي دريافتي و طرحهاي مصوب
راهنمایی: این نمودار نشان میدهد صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران کشور در هر سال چند طرح از طرف پژوهشگران دریافت کرده و چه تعدادی از آن طرحها را پس از داوری، تصویب و حمایت کرده است. (این نمودار نشان میدهد صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران کشور در هر سال چند طرح از طرف پژوهشگران دریافت کرده و چه تعدادی از آن طرحها را پس از داوری، تصویب و حمایت کرده است.)
نکته: در این نمودارها، هر پژوهش در همان زمانی که ارسال یا تصویب شده، شمارش شده است. یعنی ممکن است طرحی اسفند ماه 1400 ارسال و فروردین ماه 1401 تصویب شده باشد. در این صورت این طرح پژوهشی در بین ارسالیهای 1400 و تصویب شدههای 1401 شمارش شده است.
توزيع استاني طرحهاي مصوب
راهنمایی: در این نقشه سهم استانهای کشور از طرحهای تصویب و حمایت شده توسط صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران کشور در ده سال اخیر (1402 - 1392) نمایش داده شده است. (در این نقشه سهم استانهای کشور از طرحهای تصویب و حمایت شده توسط صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران کشور در ده سال اخیر نمایش داده شده است.)
نکته: برای مشاهده آمار تفکیکی روی استان مورد نظر کلیک نمایید.
طرحها به تفکيک حوزه علمي
راهنمایی: ما در صندوق چند کارگروه داریم که بررسی و داوری طرحها در آنها انجام میشود. بررسی تخصصی طرحها نیاز به وجود کارگروه هایی با حوزه تخصص دقیق دارد که همین باعث تشکیل 12 کارگروه در صندوق شده است. ولی در اینجا برای نمایش ساده تر، برخی کارگروهها را با هم تجمیع کرده و همه طرحها را در قالب 6 حوزه تخصصی نمایش داده ایم.
نکته: برای مشاهده آمار تفکیکی هر حوزه روی نمودار کلیک نمایید.
مدت زمان اجراي طرحها
راهنمایی: طرح هایی که در صندوق به تصویب رسیده و حمایت میشوند، در تاریخ مشخصی به تصویب رسیده و در تاریخی هم به اتمام میرسند. تاریخ پایان طرح، زمانی است که خروجی نهایی تحویل داده شده و توسط ناظر/داور تایید میشود. به فاصله زمانی بین تصویب تا اتمام طرح، زمان اجرای طرح میگوییم.
نرخ پذيرش طرحها
وضعيت جاري طرحهاي مصوب
راهنمایی: طرح هایی که به صندوق ارسال میشوند، پس از داوری یا تایید میشوند، یا رد. وضعیت طرحهای تایید شده تا قبل از امضای تفاهم نامه، "در حال عقد تفاهم نامه"، پس از امضای تفاهم نامه حمایت و تا قبل از پایان طرح "در حال اجرا" و پس از اتمام موفقیت آمیز طرح "خاتمه یافته" خواهد بود. در صورتی که یک طرحِ در حال اجرا، به هر دلیلی، متوقف شود، وضعیت آن به "مسکوت" یا "بایگانی" تغییر خواهد کرد.
توزيع رتبه علمي پژوهشگران
راهنمایی: هر طرح پژوهشی مصوب، یک مجری اصلی دارد. در این نمودار توزیع طرحهای مصوب صندوق به تفکیک رتبه علمی مجری طرح نمایش داده شده است.
توزيع سني پژوهشگران
نکته: این نمودار توزیع سنی مسئولان اصلی پژوهشهای مورد حمایت صندوق را نشان میدهد.
طرحهاي مصوب به تفکيک قالبهاي حمايتي
راهنمایی: صندوق، پژوهش را در چند قالب حمایت میکند؛ طرح پژوهشی، رساله دکتری، دوره پسا دکتری، گرنت و کرسی. این نمودار، تعداد حمایتهای صندوق به تفکیک این قالبها را در ده سال اخیر نشان میدهد.
توزيع پيشنهادهاي دريافتي و طرحهاي مصوب به تفکيک مکان اجرا
راهنمایی: هر پژوهش مورد حمایت صندوق، یک پزوهشگر مسئول و یک محل اجرای طرح دارد که دانشگاه، پژوهشگاه یا محلی است که پژوهشگر به آن وابستگی دارد. این نمودار 20 مرکزی (دانشگاه، پژوهشگاه، پژوهشکده، موسسه عالی) را نشان میدهد که در ده سال اخیر بیشترین تعداد پژوهش مورد حمایت صندوق را داشته اند. تعداد پژوهش زیرمجموعههای یک مرکز (مانند دانشکده فنی دانشگاه تهران) برای مرکز اصلی (دانشگاه تهران) شمرده شده اند.
نکته: برای مشاهده فهرست کامل مراکز اینجا را کلیک نمایید.